Op 10 juli 2009 werd het natuurinrichtingsproject Biscopveld ingesteld. Dat wil zeggen dat de Vlaamse overheid vanaf dan heel wat geld en mankracht zal inzetten om natuur te ontwikkelen, te “maken” zeg maar, in het Biscopveld.  Dit project loopt ondertussen al een paar jaar en is voor onze streek een enorme opsteker. Iets waar wij als regionale milieuvereniging uiteraard geweldig naar uitkijken. Het werkingsgebied van Natuurpunt De Torenvalk VZW staat immers nu niet meteen bekend om zijn vele en grote natuurgebieden. De natuurinrichting in het Biscopveld is wellicht het mooiste en het beste wat onze streek kon overkomen.

Wat is natuurinrichting?

Natuurinrichting is het projectmatig uitvoeren van maatregelen voor het herstel, de ontwikkeling of het behoud van waardevolle natuur. Tot zover de kurkdroge definitie.  Vrij vertaald: wij doen er alles aan om kwetsbare natuurgebieden een duwtje in de rug te geven, kleine natuurgebieden met elkaar te verbinden en waar het mogelijk is, nieuwe natuur te maken. Samengevat: meer natuur! Natuurinrichting heeft een wettelijk kader, dat wil zeggen: het verloopt volgens bepaalde regels en procedures, en het wordt betaald door de Vlaamse overheid.

Het Biscopveld.

Waar is dadde, hoor ik je al luidop denken. Het Bulskampveld, het provinciaal domein in Beernem, dat wel, maar het Biscopveld ?
De naam “Biscopveld” verwijst eigenlijk naar een plaatsnaam die lang geleden, meer bepaald in de 18° eeuw,  gebruikt werd voor een gebied dat ligt op de grens van Wingene, Beernem, Ruiselede en Oostkamp.  Deze streek kennen we tegenwoordig als een landschap met uitgestrekte loof- en naaldbossen, dreven, heiderestanten, akkers en weiden. Het natuurinrichtingsproject Biscopveld heeft een oppervlakte van 1015 hectare, wat overeenkomt met 10 vierkante kilometer of gelijk is aan de oppervlakte van 2000 voetbalvelden. Een serieuze lap grond dus.
In het aldus afgebakende Biscopveld (zie kaartje)bevinden zich 4 grote kerngebieden die we graag aan jullie voorstellen.

De 4 kroonjuwelen van het Biscopveld.

1. De Bornebeek en de Aanwijsputten (in de volksmond worden deze laatste de Eendeputten genoemd) liggen in het provinciedomein Lippensgoed-Bulskampveld. Het daarin gelegen natuurgebied langs de Bornebeek, beheerd door Natuurpunt Beernem, en de vijvers van de Aanwijsputten zijn erg belangrijk voor zeldzame dieren en planten.
2. De Vagevuurbossen, gelegen ten oosten en westen van de fameuze Hendriksberg in Wingene zijn al vaker het toneel geweest van grote en kleine wandelingen door onze vereniging georganiseerd. In de mooie dreven en de grote stukken loof- en naaldbos vinden we een zeer gevarieerde flora en fauna. Deze bossen alsook de Aanwijsputten worden beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos.
3. De Gulke Putten met de Predikherenbossen en Dischveld liggen in en rond het Radiozendstation (de torens!) van Wingene. Beheerd door Natuurpunt De Gulke Putten is dit een pareltje en de thuishaven voor zeldzame dieren en planten.
4. Het Sint-Pietersveld in Ruiselede is een open gebied met akkers en weiden dat aanleunt bij de 2 instellingen die in de volksmond gemakshalve “het Gesticht van Ruiselede” worden genoemd. Dezelfde volksmond spreekt over de betrokken gronden als den driehoek van het PLC.

Gelukkig bestaat de VLM

Natuurinrichting is, zoals reeds gezegd, een bijzonder ingewikkeld proces dat moet voldoen aan tal van regels en regeltjes omtrent wetgeving, inspraakprocedures, financiële voorwaarden enz.. Teveel  om allemaal op te noemen. Gelukkig bestaat er zoiets als de VLM: de Vlaamse Land Maatschappij. Deze instelling van de Vlaamse Gemeenschap zorgt ervoor dat alle studiewerk gebeurt, huurt specialisten in om hun zeg te doen, zorgt ervoor dat iedereen betrokken wordt, maakt bestekken op enz. Kortom: de VLM zorgt ervoor dat de natuurinrichting volgens de regels verloopt. Voor de opstart, begeleiding en uitvoering van dit natuurinrichtingsproject beschikt de VLM in Brugge over een team van bijzonder gemotiveerde mensen waarmee het plezierig samen werken is. Dankzij hen gaat het vooruit!

Wat er allemaal op stapel staat.

Na tal van voorbereidende studies, tekenwerk en soms marathon-overlegrondes zijn we momenteel ook al zaken aan het uitvoeren. Zo zullen op bepaalde plaatsen naaldbossen omgevormd worden tot meer natuurlijke loofbossen. Op andere plaatsen dan weer zal het bos definitief verwijderd worden zodat de heide en de heischrale graslanden opnieuw een kans krijgen. Uiteraard hopen we ook dat het historisch drevenpatroon zo veel als mogelijk hersteld wordt en dat, daar dromen we echt van, opnieuw 1 of meerdere veldvijvers aangelegd worden. Veldvijvers zijn ondiepe grote plassen die ontstaan door afdamming van beken. In de 18° eeuw waren er tientallen veldvijvers in dit gebied. De reconstructie van een klein aantal daarvan zou niet alleen historisch maar ook voor alles wat in, op en rond het water leeft van groot belang zijn. Voor meer info over de veldvijvers verwijzen we graag naar: http://veldgebied.vlm.be/mediatheek/Documents/Veldvijvers_eindrapport_7jan2010_kaart.pdf

Uiteraard komen er ook observatiehutten en infoborden om al dat fraais, met respect voor de natuur, te kunnen bekijken. Uiteraard zullen wij met onze vereniging deze plannen en de werken tot in het kleinste detail bestuderen en onze opmerkingen en suggesties doorsturen.

Rol van Natuurpunt de Torenvalk  vzw

Voor één keer moeten we niet alles zelf doen maar beperkt de bijdrage van de vrijwilligers van Natuurpunt de Torenvalk VZW tot het adviseren en opvolgen van het ganse proces. Al is het woord beperkt in deze wel heel slecht gekozen. Met een zestal mensen volgen wij de werkzaamheden van het comité en de commissie op en enkele mensen nemen deel aan de werkgroep ecologie. Dat betekent veel studiewerk op voorhand, terreinbezoeken en, wat dacht je, ellenlange vergaderingen. Steeds opnieuw proberen we, in de traditie van onze vereniging, op een positieve manier bij te dragen aan de realisatie van dit project.  En, ook dat is een traditie, zijn wij steeds bereid om op onze Dag Van de Natuur mee te helpen planten, plaggen of maaien.

Landinrichting is een proces, gestuurd door de VLM (Vlaamse Land Maatschappij)
Voor ons werkingsgebied heeft dit weerslag op de gemeenten Wingene, Zwevezele en Ruiselede. Landschap en recreatie, ontwikkelen van en verzoenen van, staan in dit proces centraal

Er zal een brede waaier aan maatregelen genomen worden, die elk bijdragen tot een verbetering van de inrichting van de open ruimte. Zo kunnen ingrepen op het vlak van integraal waterbeheer, wegenaanleg, cultuurtechniek, verkeersveiligheid, natuurontwikkeling, landschapszorg, milieuzorg, bebossing, recreatie en recreatief medegebruik uitgevoerd worden. Daar wensen wij aan mee te werken en deze ontwikkelingen te sturen. In 2014 worden de eerste projecten op het terrein gerealiseerd.

In een ruim gebied rond de Poelberg loopt momenteel een RUP, een ruimtelijk uitvoeringsplan. Vrij vertaald: de bestemming (de functie) van de gronden in een ruime omgeving rond de Poelberg worden vastgelegd. Dat wil zeggen: wat blijft voor de landbouw bestemd, wat wordt in de toekomst recreatief gebied, wat wordt bos enz. Dit proces loopt al een tijdje maar naar alle verwachting zal het eind 2014 afgerond worden.

Standpunt van Natuurpunt De Torenvalk

Wil je meer weten over het proces in zijn geheel, wil je kaarten zien: http://www2.vlaanderen.be/ruimtelijk/grup/00350/00382_00001/index.html
Wil je meer weten over de ankerplaats Poelberg surf dan naar: https://beschermingen.onroerenderfgoed.be/besluit/id/5016/